Het is even zoeken, maar dan zie ik hem: bovenop de lamp, waar mijn zoon hem op een onbewaakt ogenblik heeft bevestigd. Nu nog vastgekleefd aan het ijzer, maar al duidelijk op weg naar de hemel.

Jarenlang prijkte Franciscus op de koelkast als magneet. Vrienden hebben hem ooit met een knipoog uit Rome meegebracht. En sindsdien bewaakt hij onze boodschappenlijstjes, bonnetjes en onbetaalde rekeningen.

Nu had ik hem op Tweede Paasdag, toen zijn dood bekend werd – een dag nadat hij met zijn laatste krachten nog eenmaal Gods zegen had afgesmeekt over ons en onze gekwelde wereld die naar opstanding en opstand snakt – bij mijn meditatiehoekje neergezet met een kaarsje.

Twaalf jaar lang heb ik hem immers met grote belangstelling gevolgd. Deels als een soort “guilty pleasure”, want als oud-priesterstudent ben ik nooit helemaal losgekomen van de fascinatie voor het Vaticaan.

Maar zeker ook, en toenemend, bezag ik hem met bewondering en verwondering. Hoe deze – vanaf zijn eerste dag als paus al – oude man op een jonge en frisse manier heilige huisjes binnen de kerk durfde omschoppen. En – misschien nog wel veel wezenlijker – hoe hij op het grote politieke wereldtoneel de stem werd van het kwetsbare. De armen, de natuur, de aarde, de vluchtelingen, de kleinen en gemarginaliseerden. Een stem vóór vrede en tegen scheidsmuren.

Tegen de tijdgeest van verrechtsing en consumentisme in had hij het steeds over barmhartigheid, soberheid, solidariteit en openheid. Niet alleen in woorden, maar zeker ook in daden. Ik koester de beelden van zijn omhelzingen op het Sint Pietersplein, zijn bloemenkrans op de zee bij Lampedusa. Niet in pompeuze gewaden, niet in een limousine. Zelf zijn eigen tas dragend, op afgetrapte schoenen, stapte hij in een tweedehands Ford Focus op weg naar de ander in wie hij de Ander ontmoette.

Ik kan wel zeggen dat de manier waarop Franciscus zijn pausschap invulde voor mij een grote inspiratiebron is. Ook om me – ondanks alle bedenkingen die ik bij het instituut heb – nog steeds, en misschien wel steeds meer, thuis en geborgen te voelen in de katholieke familie, waar God geen “theorie” is, maar een levende werkelijkheid in een gebroken wereld.

Nu is hij gestorven, en al een beetje opgestegen, tot halverwege onze woonkamer, niet ver van het plafond. We zullen hem los moeten laten. Net als zijn grote liefde, de Heer, die zei “Hou me niet vast”. Maar ergens – afgaand op de tranen die me overvielen toen zijn dood tijdens de Mis op Tweede Paasdag bekend werd gemaakt – vermoed ik dat deze man nog lang in mijn hart houd. En zijn magneet op de koelkast.