Zal het vandaag een “black wednesday” worden, als Nederland stemt voor de asblonde meneer? Die ontkent dat er problemen zijn met het klimaat, die niks heeft met kunst en cultuur en die de grenzen van ons o zo rijke land wil sluiten voor de meest kwetsbaren?

Het maakt volgens mij niet zo gek veel uit of we in plaats daarvan kiezen voor de plastic mevrouw. Die wordt niet zozeer door – al dan niet verwerpelijke – idealen gedreven, maar door de allesbeheersende overtuiging dat vrijheid gaat gaat om groei, consumeren, hebben, rijk worden en het recht van de sterkste.

Of winnen zachte krachten het alsnog? Die doorhebben dat het mis gaat met onze kwetsbare aarde als we doorleven zoals we doen. Die dat durven benoemen. Die niet alleen maar holle optimistische kreten slaken over de toekomst maar die het ook aandurven om aan te kaarten dat we radicale keuzes moeten maken als we iets van een leefbare wereld willen doorgeven aan onze kinderen.

We hebben bestuurders nodig die verder durven kijken, en die daarbij zien dat de klimaatcrisis en de vluchtelingencrisis met elkaar samenhangen. Die durven benoemen dat al die crises weer samenhangen met een collectieve identiteitscrisis: wie zijn we als we het aandurven om minder te consumeren en bezitten in plaats van meer?

Er zijn geen eenvoudige oplossingen voor de grote uitdagingen van onze tijd. En het vraagt om moed, hoop en doorzettingsvermogen om dwars tegen heersende gemakkelijke opinies in te gaan. Om met handen en voeten zorg te dragen voor al het weerloze dat van onschatbare waarde is.

Zullen we het daarom niet alleen laten bij mooie praatjes of gedachten? Ik stel voor dat we vandaag groen stemmen met het rode potlood, en dat we aanstaande vrijdag stemmen op een andere, meer praktische manier.

Laten we het bombardement aan stuitende reclames voor “black friday” negeren. Laten we alsjeblieft geen dingen kopen die we over een jaar weer wegwerpen, geen spullen die door kinderhandjes zijn gemaakt, geen overbodige rommel die het milieu belast als het wordt geproduceerd en opnieuw zodra je het weggooit.

Mag ik een suggestie doen? Dat we vrijdag met extra aandacht vooral dingen doen en – als het eventueel niet anders kan – kopen, die goed zijn voor de aarde, en daarmee goed voor ons. Groene vrijdag! Kleur bekennen!