Daar Willen We Bij Zijn

Het zal een jaar of acht geleden zijn dat ik – net als vanavond – rond zonsondergang op weg ging naar de Paaswake in Leeuwarden, en dat ik mijn vader aan de telefoon had, die vertelde dat hij en mijn moeder ook op het punt stonden naar de Paaswake te gaan in Alphen. Zijn slechte ogen zouden het moeilijk hebben in het donker, en mijn moeder wist al niet zo heel goed meer de weg, maar ze gíngen, gearmd zouden ze er komen! Want “dat is de mooiste viering in het jaar, daar willen we bij zijn!”

Ik weet dat het me toen ontroerde dat we, op 180 kilometer afstand toch hetzelfde gingen beleven. En nu ontroert de herinnering me weer. Nu er een andere kloof tussen hen en mij is. Nu ze niet meer hier zijn, en ik voor hun zielenrust bid tijdens de viering, waar het op een overweldigende manier gaat over dood en leven, licht en water, hier en overkant. En tegelijk weet ik hen nabij, omdat deze nacht de kracht heeft om het hier-en-nu te relativeren, en het weet om te vormen tot een eeuwigheidservaring.

Twee uur lang was ik vanavond weer onderdeel van dat geweldige mystieke theater van om elkaar heen cirkelende verhalen, rituelen en liederen. Als je probeert het met je verstand te bevatten, heb je een zware avond, maar als het je is gegeven om je hart te kunnen openen, is er altijd weer iets nieuws dat binnenkomt. Zoals dat heftige verhaal van de uittocht uit Egypte, waarin je door een zee van ellende het land van de angst kunt ontvluchten, mij regelmatig bij de kladden grijpt.

Maar vandaag waren het twee andere momenten die me extra raakten: allereerst realiseerde ik me dat bij het beginritueel waarin het licht van de paaskaars buiten de kerk wordt ontstoken aan een vuur, met grote wierookkorrels de wonden van de gestorven én verrezen Jezus symbolisch op de kaars worden aangebracht. Met andere woorden: het licht ontstaat uit de verwonding.

Pijn en verlichting hebben met elkaar te maken, zijn niet los verkrijgbaar. Dus kan ik me afvragen: hou ik me, houden wij ons dan ook niet tevergeefs bezig met het proberen zo comfortabel mogelijk te leven? Gaat er al consumerend en verdovend niet heel veel levenskracht verloren in het pogen om ongemak te vermijden?

En de tekst uit Jesaja, die ik een half uur later hoorde, sloot daar naadloos op aan: “Waarom besteed je je geld aan wat geen brood is, en loon aan iets dat niet verzadigt?…….Luister en u zult leven!” De vastentijd die nu achter me ligt, en de rijkdom van het Paasverhaal brengen me weer opnieuw in contact met het geheim van leven, lijden, dood én opnieuw léven.

Mijn ouders zochten – soms lijdend – óók het licht en hielden het op hun manier brandend. Ze zijn er bij vanavond, en ze leven voort in deze verhalen, en in een grotere zee van herinnering, waarin hun namen blijvend zijn geschreven in de palm van een grote hand. Zoals ook ik onderdeel ben van een groter verhaal, wat me groot én klein tegelijk maakt.

Of je daarvoor precies hoeft te weten hoe het zit, of elk dogma hoeft te onderschrijven? En kun je het snappen? Ik denk het niet. Ik geloof dat het ik Herman Finkers van harte na kan zeggen: Kunst, humor en religie zijn als enige drie in staat om het onmogelijke mogelijk te maken. Of, zoals hij het ooit in een ogenschijnlijk simpel liedje zong:

Zalig Pasen!

Eén gedachte op “Daar Willen We Bij Zijn

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *