Besmettelijke Ziekte

Achtung! Besmettelijke Ziekte! Typhus! Ze staan nog levensgroot in mijn moeders geheugen gegrift. De waarschuwende letters op het raam van hun onbewoonbaar verklaarde huisje aan het Noordeinde in Leimuiden.

In één van die bittere winters in de oorlog die haar jeugd overschaduwde, werden haar vader en een paar van haar broers en zusjes ziek. Het gebrek aan gezonde voeding en de constante spanning en angst hadden hun weerstand uitgehold. Tyfus. En terwijl vader in levensgevaar naar het ziekenhuis in Leiden werd afgevoerd, vel over been en ijlend van torenhoge koorts, bleef moeder achter met negen kleine kinderen, van wie de helft ziek.

“We mochten niet naar school, maar we gingen wél met de bus naar pa in het ziekenhuis, waar hij vanuit zijn quarantaine met holle machteloze ogen naar ons keek”, vertelt ze. “En thuis kregen de zieke kinderen soep, door zorgzame buren gebracht….en wij, de kinderen die (nog) niet ziek waren aten de balletjes eruit, want wíj hadden honger, en balletjes in de soep hadden we al jaren niet meer gezien”

De dorpsdokter die na de oorlog vanwege zijn verzetsactiviteiten een heldenstatus bereikte, had er gauw en handig werk van gemaakt. De Duitse militaire autoriteiten op de hoogte gebracht dat er tyfus heerste in dát gezin, tegenover het plaatselijke hoofdkwartier.

Want dat kwam buitengewoon goed uit. In het onbewoonde gedeelte van het schamele twee-onder-een-kap huisje kon het verzet nu “veilig” de gedropte wapens bewaren. Of die wapens er bij de uitbraak van de ziekte al lagen, of dat ze juist vanwége deze buitenkans dáár werden opgeslagen vertelt het verhaal niet. Maar als de Duitsers ergens huiverig voor waren, was het wel voor besmettelijke ziektes, en de dreiging van een epidemie onder hun eigen soldaten. Dus ze zouden wel uit de buurt blijven.

Dat laatste bleek niet helemaal waar , want mijn moeder ziet ze nog komen. De schaduw van de grote grimmig kijkende soldaten, turend door de ruit, loerend of er wel écht zieken waren. Binnenkomen durfden ze godzijdank niet.

Maar kijk het eens in de ogen: het leed, de ziekte en het ongeluk van dit arme gezin, de kinderen en hun werd een opportunistische dekmantel voor de activiteiten van het verzet. Voor de “goede zaak”? Of is het onbezonnen heldendom? Want wie waren de eerste slachtoffers geweest als de wapens zouden zijn ontdekt? Wie zouden er tegen de muur zijn gezet, of afgevoerd naar een concentratiekamp?

Het liep allemaal min of meer goed af. Pa en de kinderen genazen, en de wapens bleven onontdekt. Maar mijn moeder heeft haar leven lang de dreiging met zich mee gedragen, tot in haar dromen van vannacht.

3 gedachten over “Besmettelijke Ziekte

  1. Els verstraaten

    Kippenvel krijg ik bij dit verhaal. Ik voel de angst van je moeder. Die haar hele leeft beheerst. Wat een dappere vrouw is ze toch.

Laat een antwoord achter aan Corry Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *