“Dan ga ik maar niet!”. Ik wist al maanden dat het eraan kwam. En ik was er ook al tijden van overtuigd dat ik de oppas voor deze vrijdag (normaal mijn “pappadag”) goed geregeld had. Tot ik er afgelopen zaterdag ineens achter kwam dat het niet zo was. In alle hectiek van de afgelopen tijd vergeten. Jammer maar helaas. Maandag zag ik echter het programma weer en kreeg ik het alsnóg op mijn heupen. En Frederike, met wie ik bijna twintig jaar geleden zoveel Amersfoortse tijd en intensiteit heb gedeeld zei aan de telefoon: “Jij hoort daar!”. Dus kunst en vliegwerk, extra crèchedag voor Jonathan, Vera uit spelen. En ik naar Amersfoort.

Wat fijn dat ik dat heb gedaan. Samen met Frederike en vele anderen in de collegebanken. En daar voorin de zaal (weliswaar een andere, in een ander gebouw, maar wél in díe stad) het afscheidssymposium van Kees Buurman en Han Kurstjens als docenten van “mijn” muziektherapieopleiding. Met een stevig en inhoudelijk programma. Met muziek, met lachen, tranen, luisteren én resoneren.

“Was im Patienten schwingt, klingt im Therapeuten” (Petzold): “Wat (in) de patiënt beweegt, weerklinkt (resoneert) in de therapeut”. Ik heb honger naar zulke woorden. Ze klinken als muziek in mijn oren. Want achter deze zin gaat een wereld schuil. Zo heb ik destijds bij Han en Kees mijn eerste stappen op het pad van de muziektherapie gezet. En zij, en hun gastsprekers en -spelers hebben ze vandaag weer opnieuw tot leven geroepen.

Ik voelde me weer even in het oude muzieklokaal 134, waar we op donderdagmorgen onder leiding van Kees onze groepsimprovisaties deden. “Zelfervaring in muziek”. Geleerd te luisteren en te voelen en te delen. Niet met woorden, maar in klank. Daar zaten we toen, een dozijn studenten van allerlei achtergronden, met zoveel verschillende instrumenten, vaardigheden. We kenden elkaar nog nauwelijks, maar er was ontmoeting, onder de veilige vleugels van Kees. Zelden heb ik een mens ontmoet bij wie ik me zo snel op mijn gemak voelde. Die mij en elke ander zag, en échte tijd en aandacht had.

“Morfologische muziektherapie”. Woorden die ik toen voor het eerst uit de mond van Han hoorde. Met zijn karakteristieke timbre, hand aan de bril. Vaktermen waar voor een leek geen chocola van te maken is. Sterker nog, ook voor muziektherapeuten is de materie helemaal niet zo vanzelfsprekend. Niet het medische model, niet de (tegenwoordig zo dominante) neurologische benadering, maar een meer filosofisch/existentiële taal.

Muziektherapie (en ook andere creatieve therapie) als een buiten-gewone, “rituele” ervaring, waardoor metamorfose ontstaat, omvorming. Omdat “leven bestaat uit overgangen”, en muziek in beweging zet wat is gestokt. En het belangrijkste voor mij vandaag: als therapeut gaat het er niet om in je eigen veilige wereldje te blijven. Met de diagnose, doelstellingen en tests van de patiënt als leidraad. Nee, als muziektherapeut ga je ópen in het samenspel, zonder oordeel vooraf.

Je neemt het risico om te laten ontstaan wat er ontstaat, om zo overgangen mogelijk te maken. Daar zit je zelf als therapeut ín. Je bent “geïnvolveerd” zou Han waarschijnlijk zeggen. Destijds misschien nog wat abstract voor mij, maar nu zo herkenbaar in de praktijk. Ik kan geen (muziek)therapeut zijn als ik het niet aandurf om mét die ander een metamorfose in te gaan. Mezelf laten raken en daar weer vorm en beweging aan geven. Zoals ik vandaag, als onderdeel van een experiment, ook een snel gedicht mocht maken en voordragen.

Het zal allemaal misschien te specialistisch zijn voor een blogje. Het belangrijkste is dat ik vandaag hernieuwde inspiratie heb opgedaan. Ik heb mensen ontmoet, en nabij gevoeld. Ik heb me thuis gevoeld en ik heb genoten. Nog één bijzonder weerzien wil ik noemen: Henk Hofman praatte de dag aan elkaar. Hij zei me bij de borrel dat hij mijn gedicht mooi vond. “Ben je dichter?”, vroeg hij. En ik vertelde hem van augustus 1997, de vorige, eerste en laatste keer dat ik hem zag.

De introductiedagen op de opleiding, toen ik gespannen en nieuwsgierig, na mijn moeilijke theologietijd, deze nieuwe wereld betrad. Henk, die toen eigenlijk al niet meer op de Hogeschool werkte, leidde die introductieweek. Hij liet ons het verhaal van Jonas en de Walvis spelen. Ik spéélde en vóelde dankzij hem voor het eerst dat verhaal. Ik zat er ín. Het werd mijn realiteit die dag. Een overgang. In wilde zee terechtgekomen, door een walvis opgeslokt, maar weer als nieuw aan land gekomen.